برای خیلی از دوچرخه سواران رسیدگی به دوچرخه و نظافت و گردگیری کردن آن یک نوع تفریح محسوب می شود. همانند بسیاری از افرادی که به خودروی خودشان علاقه دارند و به آن رسیدگی می کنند و آب و روغن آن را چک می کنند یا قسمت های مختلف خودرو را روغنکاری می کنند، برخی از دوچرخه سواران نیز علاقه دارند که قسمت های مخفی و مختلف دوچرخه خود را نیز نظافت و روغنکاری کنند. از این رو سرویس شانژمان به عنوان پیچیده ترین قطعه متحرک دوچرخه برای خیلی از حرفه ای های تعمیر دوچرخه هم کمی پیچیده به نظر می رسد. در این مقاله از چرخ گر تلاش می کنیم با تصاویر و ویدیو ها، سرویس شانژمان شیمانو را برای شما ساده کرده و اصول کلی سرویس این بخش مهم از سیستم دنده دوچرخه شما را به شما آموزش دهیم.
استهلاک شانژمان
شانژمان عقب با استفاده طولانی مدت یا استفاده نامناسب به مرور زمان مستهلک می شود. با استهلاک شانژمان، قطعات در محل بازوها بازی می کنند. پولی شانژمان را در یک شانژمان نو در دست بگیرید و تکان دهید، حالا همین کار را با یک شانژمان قدیمی انجام دهید و مقایسه کنید. وقتی که این بازی کردن تفاوت خیلی زیادی پیدا کرد، شانژمان را به کل تعویض کنید!
برخی از مدل های شانژمان هستند که اجاره می دهند هنگام سرویس دوچرخه داخل آنها را هم سرویس کنیم. به این ترتیب می توانیم داخل آنها را تمیز و روغکاری کنیم و آلوگی را از قطعات جداکنیم و پرفورمنس شانژمان را بالا ببریم. برخی از مدل ها هم به ما این اجازه را می دهند که فنر داخل قفسه پولی را تعویض کنیم. در برخی از موارد هم پین هایی در بازار موجود هست که می توانیم آنها را با پین های اصلی شانژمان تعویض کنیم و کیفیت بهتری را برای سیستم دنده خود به وجود بیاوریم.
سرویس شانژمان شیمانو
کار را با باز کردن شانژمان عقب آغاز کنید.برای زنجیر چرخ هایی که قفل زنجیر ندارند، می توانید قفسه شانژمان را باز کنید. و زنجیر را از شانژمان جدا کنید. به این ترتیب زنجیر شما دست نخورده باقی می ماند.
هر کدام از پولی های بالا و پایین را علامتگذاری کنید. جهت نصب و وضعیت قفسه شانژمان را هم به خاطر بسپارید و یادداشت کنید. پس از باز کردن قفسه شانژمان، مهره ها و پیچ های پولی های شانژمان را نیز باز کنید که از زنجیر خارج شوند و بتوانید آن را به محل مناسبی برای سرویس ببرید.
مراحل سرویس شانژمان شیمانو
شیمانو از یک فنر در بازوی بالایی استفاده در قسمت اتصال گوشواره به بدنه استفاده می کند.همچنین قفسه پولی هم از یک فنر استفاده می کند. این دو فنر در خلاف جهت یکدیگر کار می کنند. تغییر در میزان کشش این فنر ها موجب می شود بدنه شانژمان بچرخد و این چرخش موجب حرکت زنجیر بر روی چرخ دنده های خودرو دوچرخه می شود. افزایش کشش در بدنه پولی باعث افزایش کشش در بازوی بالایی می شود. اگر پیچ B-Screw به اندازه کافی سفت هست، کشش را در بدنه پولی بالاتر نبرید.
مراحل سرویس شانژمان شیمانو به این ترتیب است:
باز کردن قطعات شانژمان
۱- یک پیچ گوشی با سری نازک انتخاب کنید تا کلیپ C مانند پست پیچ اتصال شانژمان به بدنه را بیرون بیاورید. حتما روی یک میز کار کنید تا قطعات را گم نکنید. موقع باز کردن کلیپ روی صفحه فشار بین B-Screw و صفحه بدنی را کم نکنید. این کمک می کند وقتی که فنر آزاد می شود قطعات به هوا پرتاب نشوند.
۲- پیچ صفحه بدنه را از بدنه جدا کنید. جهت و وضعیت نصب قطعات را یادداشت کنید. همینطور دقت کنید که واشر ها و گردگیر ها چطور نصب شده اند و آن را یادداشت کنید.
۳- بدنه قسمت پایینی را باز کنید.مدل های مختلفی از این بدنه ها وجود دارد. بیشتر شانژمان های شیمانو یک پیچ در پایین بدنه برای باز کردن این قسمت دارند که به آن P-Screw گفته می شود. این پیچ یک پایه که بر روی بدنه پولی سوار است را نگه می دارد. برای جلوگیری از رهاشدن ناگهانی فنر داخل شانژمان پوسته شانژمان را به بدنه فشار دهید و پیچ را با یک آلن باز کنید.
۴- به صورت جایگزین ممکن است تعدادی پیچ روی پوسته شانژمان باشد که نقش کنترل کننده محتویات داخل را داشته باشد. پوسته بازو را کمی جابجا کنید و پیچ ها را باز کنید. سپس اجازه دهید که شانژمان به حالت خودش بازگردد. و به این ترتیب باز می شود. به یاد داشته باشید که نحوه باز و بسته شدن این مکانیزم چگونه است و آن را یادداشت کنید. با توجه به پیچیدگی سرویس شانژمان شیمانو این امر بسیار اهمیت پیدا می کند.
۵- برای شانژمان هایی که P-Screw دارند هم پوسته و هم بدنه شانژمان را نگه دارید. پوسته را از بدنه جدا کنید و اجرازه دهید شانژمان آزاد شود. جهتی که آزاد می شود را به یاد نگه دارید.
باز کردن قفسه و پولی ها
۶-ممکن است قفسه شانژمان توسط یک پیچ محوری بلند به بدنه متصل شده باشد. و این پیچ ممکن است رو به پره های چرخ یا به سمت بیرون باشد. این پیچ را شل کنید و باز کنید. هر نوع واشر و گردگیر را به خوبی به خاطر بسپارید و یادداشت کنید که بعد هنگام نصب مجدد پس از سرویس شانژمان شیمانو به مشکل بر نخورید.
۷- وقتی پوسته را از بدنه جدا کردید دقت کنید که فنر داخل کدام یک از سوراخ های داخل بدنه فرو رفته بوده است. عموما روی بدنه شانژمان دو سوراخ وجود دارد. که اجازه می دهد فنر کمی آزاد تر باشد، یا کمی سفت تر. اگر میخواهید کشش در فنر شانژمان بیشتر باشد، میتوانید موقع نصب فنر را در سوراخی که برای ایجاد کشش بیشتر تعبیه شده است قرار دهید.
۸- فنر را از داخل شانژمان خارج کنید.دقت کنید که انتهای فنر چگونه است و به چه شکلی باید در محل دوباره نصب شود. معمولا قسمت کوتاه تر بیرون زدگی به سمت پوسته شانژمان است و قسمت بلند تر به داخل بدنه شناژمان می رود. یک گردگیر هم معمولا آنجا هست و جهت لبه های آن را هم به خاطر بسپارید.
۹- اگر قفسه شانژمان هنوز به هم متصل است، آن را با باز کردن پیچ های روی پولی ها شل کنید و باز کنید. اینکه پولی بالایی و پایینی متفاوت باشند متداول است. پس حواستان جمع باشد که قطعات بالا و پایین را اشتباهی باز و بسته نکنید. پولی بالایی عموما نوشته ای دارد که رویش نوشته G یا Upper. که این موضوع سبب شناسایی بهترش می شود.
۱۰- جهت قطعات پوشش روی مرکز پولی را به خاطر داشته باشید ما توصیه می کنیم که یک طناب نازک از داخل این موارد عبور دهید تا ترتیب آنها را فراموش نکنید
روغنکاری و سرویس دنده عقب دوچرخه
۱۱- بعضی از پولی ها یک بلبرینگ کارتریجی دارند. از یک وسیله حساس مثل موچین برای برداشتن این قطعه استفاده کنید.
۱۲- حالا که قطعات باز شده اند آنهارا روغنزدایی کنید و خشک کنید. اگر میتوانید از فشار هوا استفاده کنید اما مراقب باشید که بلبرینگ ها حرکت نکنند.
۱۳- از یک روان کننده و روغن سبک روی محور پولی ها و گرد گیر ها استفاده کنید. پولی ها را به همان ترتیبی که باز کردید داخل قفسه قرار دهید. همیشه هنگام بستن این قطعات به نکات و جهاتی که یادداشت کردید توجه کنید. پیچ نصب پولی ها را با قدرت ۳.۵ نیوتن متر سفت کنید.
۱۴- هر دو فنر را به شدت گریس کاری کنید.
بستن قطعات درسرویس دنده عقب دوچرخه
۱۵- فنر را داخل شانژمان قرار دهید در حالی که قسمتی که کوچکتر است به سمت بیرون شانژمان باشد. یعنی به سمت پوسته.مطمئن شوید که گیره فنر به درستی داخل سوراخ درنظر گرفته شده داخل شده است. گردگیر را روی بدنه شانژمان و در جای مناسب قرار دهید.
۱۶- فنر را به بدنه و پوشش شانژمان درگیر کنید. دوباره به نکاتی که برای سرویس شانژمان شیمانو که پیش تر نوشته بودید مراجعه کنید. تغییر سوراخ روی درپوش موجب افزایش کشش در فنر می شود. در تصویر پایین فنر در حالتی آرام تر قرار دارد. همانطور که در تصویر مشخص است شانژمان باید به صورت خلاف عقربه ساعت حرکت کند.
۱۸- قفسه را به بدنه شانژمان فشار دهید و شروع به چرخاندنش به سمت عقب شانژمان کنید. نکته مهم در این قسمت آن است که فنر را در جهتی که خودش پیچیده شده است بپیچانید. نه در خلاف جهتش.
۱۹- در حالی که پشت شانژمان را نگاه می کنید (پشت قسمتی که نام برند شانژمان نوشته شده است) قفسه را بچرخانید تا فنر تحت کشش قرار بگیرد.
۲۰- برای شانژمان ها با حالت P-screw استاپ قفسه و استاپ بدنه شانژمان باید از هم بگذرند. قفسه را به سمت بیرون بکشید و اجازه دهید که این دو استاپ از هم رد شوند. وقتی این دو از هم عبور کردند، قفسه را کاملا به سمت بدنه شانژمان هل بدهید
۲۱- برای بازو های پیچ دار، قفسه را انقدر بجرخانید تا محل ورود پیچ را ببینید.
۲۲- برای شانژمان های p-screw پیچ را دوباره در محل خودش سفت کنید.
۲۳- نصب پیچ اتصال قفسه به بدنه شانژمان ممکن است کمی سخت باشد. بهتر است که یک آلن را در حالی که قسمت کوتاه L آن رو به بالا است را به گیره ای رومیزی محکم کنید. در اینحالت گیره و آلن نقش نگه دارنده را ایفا می کنند و دست شما آزاد تر می شود.
بستن فنر بازوی بالایی
۲۴- فنر را دقیقا همانطوری که آن را باز کردید ببندید. به نکاتی که هنگام باز کردنش نوشتید مراجعه کنید. که در آنها جهت چرخش و شیب فنر نوشته شده است. گردگیر را روی فنر قرار دهید. بدنه را تحت کشش قرار دهید صفحه را کامل فشار دهید تا مطمئن شوید با سیستم درگیر شده است.
۲۵- با استفاده از دم باریک پیچ اتصال به بدنه را بردارید و نصب کنید.
۲۶- دوباره فنر را به سمت درست بکشید. بازوی بالایی عموما به سمت خلاف جهت عقربه های ساعت می گردند. صفحه را خلاف جهت عقربه های ساعت بگردانید. صفحه را انقدری عقب بکشید که از استاپ عبور کند.
۲۷- قطعه را پس از فشار دادن ثابت نگه دارید و ضامن C شکل را دوباره نصب کنید.
۲۸- ضامل C شکل را روی پیچ نصب کنید. از دم باریک برای نصب نهایی ضامن و درگیر کردن کامل استفاده کنید.
جمع بندی
باز و بسته کردن و سرویس شانژمان شیمانو امری است که نیاز به حوصله کافی و وقت دارد. اگر شانژمان شما گران قیمت است و از برند های معتبر است بسیار به صرفه است که خودتان این شانژمان را سرویس و اورهال کنید. اما اگر شانژمان شما خیلی گران قیمت نیست یا قت کافی برای انجام این کار ندارید می توانید شانژمان را تعویض کنید. البته ما با توجه به تولید زباله ناشی از این موضوع پیشنهاد می کنیم که همان قبلی را به متخصص بسپارید تا آن را روغنکاری و سرویس کنید. متخصصین چرخ گر یا یک تماس آماده ارائه خدمات تعمیرات و سرویس دوچرخه در محل هستند.
در کمتر از ۴۸ ساعت
دوچرخه شما را تعمیر می کنیم
تعمیر تخصصی انواع دوچرخه های کورسی و دوچرخه های جاده به صورت تضمینی انجام می شود.